Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια και θεραπεία

Τι είναι ο σαγχαρώδης διαβήτης;
Eίναι η νόσος που χαρακτηρίζεται απο παρατεταμένα υψηλά επίπεδα σαγχάρου στο αίμα, λόγω έλλειψης ή μειωμένης αποτελεσματικότητας της ενδογενούς ινσουλίνης.  Ο διαβήτης προκαλεί αλλοιώσεις στα αγγεία (φλέβες και αρτηρίες) του οργανισμού.

Τι είναι η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια;
Είναι μια απο  τις επιπλοκές του διαβήτη, που προκαλείται λόγω βλάβης  των αγγείων του αμφιβληστροειδή. Ο αμφιβληστροειδής ειναι το στρώμα των νευρώνων στο οπίσθιο τοίχωμα το οφθαλμού, που ειναι απαραίτητο για την λήψη και αποστολή των εικόνων στον εγκέφαλο.
Λόγω βλάβης απο την νόσο, τα αγγεία του αμφιβληστροειδή αρχίζουν να εμφανίζουν διαρροή υγρού ή αίματος,  που οδηγεί στην διόγκωση ή οίδημα του αμφιβληστροειδή και την μείωση της όρασης.
Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, αποτελεί το συνηθέστερο αίτιο  τύφλωσης μεταξυ ενηλίκων στον δυτικό κόσμο αλλά και στην Ελλάδα. Πιστεύεται ότι οι ασθενείς με αρρύθμιστο διαβήτη εχουν 25 φορές μεγαλύτερο κίνδυνο για τύφλωση, απ’ ότι ο γενικός πληθυσμός. Επισης οσο μεγαλυτερο είναι το διάστημα που πάσχει από διαβήτη ο ασθενής, τόσο μεγαλύτερος και ο κίνδυνος ανάπτυξης  διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Περίπου 80% των ασθενών με διαβήτη επί 15 χρόνια, πάσχουν από κάποιο τυπο αγγειακής  βλάβης  του αμφιβληστροειδή.

ΤΥΠΟΙ διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας

1.    Μη Παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Σε αυτό το πρώτο στάδιο της νόσου, λόγω διάτασης  των τριχοειδών αγγείων του αμφιβληστροειδή, παρατηρείται διαρροή συστατικών του αίματος μέσα στον αμφιβληστροειδή. Τα κλινικά χαρακτηριστικά αυτού του σταδιού είναι τα μικροανευρίσματα (σακκοειδείς διευρύνσεις των τοιχωμάτων των αγγείων), οι ενδοαμφιβληστροειδικές αιμορραγίες και τα εξιδρώματα (ιζήματα λόγω χρόνιας διαρροής).

2.    Παραγωγική διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια

Σε αυτό το δεύτερο στάδιο της νόσου, λόγω έλλειψης οξυγόνου, αναπτύσσονται νέα, μη φυσιολογικά αγγεία στην επιφάνεια του αμφιβληστροειδή. Η διαδικασία αυτή καλείται νεοαγγείωση. Τα νέα αγγεία έχουν  αδύναμα τοιχώματα, ειναι εύθραυστα και αιμορραγούν εύκολα. Το αίμα μπορεί να διαφύγει στον αμφιβληστροειδή και το υαλοειδές, προκαλώντας μυωψίες (μυγακια), θάμβος καθώς και μειωμένη όραση. Το υαλοειδες είναι η διαυγής, ζελατινοειδής ουσία που γεμίζει το εσωτερικό του ματιού. Στις πιο προχωρημένες φάσεις της ασθένειας, η συνεχής μη φυσιολογική αύξηση νεοαγγείων, καθώς και η ανάπτυξη ουλώδη ιστού μπορούν να προκαλέσουν σοβαρά προβλήματα, όπως η ελκτική αποκόλληση του αμφιβληστροειδή, με αποτελεσμα την απωλεια ορασης.

3.    Διαβητική ωχροπάθεια
Σε κάποιες περιπτώσεις το υγρό που διαρρέει συλλέγεται στην ωχρά κηλίδα, το τμήμα εκείνο του αμφιβληστροειδη, που μας επιτρέπει να δούμε λεπτομέρειες, όπως γράμματα ή αριθμούς. Το νοσημα αυτό καλείται οίδημα της ωχράς κηλίδος (ωχροπαθεια) και ειναι το συνηθεστερο αιτιο μειωσης της ορασης σε διαβητικους ασθενεις. Η ανάγνωση και η εργασία σε κοντινή απόσταση μπορεί να γίνει πιο δύσκολη λόγω αυτής της καταστάσεως.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Τα συμπτώματα της διαβητικής αμφιβληστρεοδοπάθειας, ποικίλλουν ανάλογα με το στάδιο της νόσου. Στα αρχικά στάδια συνήθως δεν υπάρχουν συπτώματα. Σταδιακη θόλωση της ορασης μπορει να παρατηρηθεί στην περιπτωση διαβητικής ωχροπάθειας, λογω οιδήματος στην ωχρά κηλίδα. Σε περίπτωση αιμορραγίας μπορεί να παρατηρηθεί ξαφνική ελλάτωση ή απώλεια όρασης συνοδευόμενη με λάμψεις και μυοψίες (μυγάκια).

ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας γίνεται μετά από  λεπτομερή εξέταση του αμφιβληστροειδή με οφθαλμοσκόπιο. Οι περισσότεροι ασθενείς με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια παραπέμπονται στους  χειρουργούς οφθαλμιάτρους υαλοειδούς- αμφιβληστροειδούς που είναι εξειδικευμένοι στη θεραπεία αυτής της ασθένειας.  Η καλύτερη προστασία κατά της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας είναι οι συχνές οφθαλμολογικές εξετάσεις από τον εξειδικευμένο οφθαλμίατρο, ούτως ώστε οι επιπλοκες του διαβήτη απο τον οφθαλμο να μπορούν να ανιχνευθούν πρώιμα και να αντιμετωπιστούν το νωρίτερο δυνατόν.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ
Ο εξειδικευμένος οφθαλμίατρος του υαλοειδούς αμφιβληστροειδούς  στηρίζεται σε διάφορες εξετάσεις για να μπορεί να ελέγξει την εξέλιξη της νόσου και για να λάβει τις αποφάσεις για την κατάλληλη θεραπεία. Οι πιο σημαντικές απο αυτές είναι:

1.    Φλουροαγγειογραφία
Η αγγειογραφία με φλουροσκεϊνη είναι η δοκιμασία κατά την οποία χορηγείται χρωστική με τη μορφή ενέσεως στο χέρι και λαμβάνονται ειδικές φωτογραφίες του αμφιβληστροειδή. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη διαγνωστική εξέταση γιατί είναι δυνατόν να καταστούν ορατές ισχαιμικές  περιοχές του αμφιβληστροειδη, μικροανευρισματια και βλάβες των μικρών αγγειών που δεν ειναι αντιληπτες  με απλη οφθαλμοσκοπηση.

2.    Οπτική Τομογραφία Συνοχής (OCT)
Η Οπτική Τομογραφία Συνοχής είναι μια νέα απεικονιστική και διαγνωστική μέθοδος του οφθαλμού. Επιτυγχάνει υψηλής ανάλυσης διαστρωματικές εικόνες του αμφιβληστροειδή χωρίς να έρθει σε επαφή με το μάτι. Είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στη διάγνωση και παρακολούθηση ασθενών με οίδημα της ωχράς κηλιδας σε έδαφος διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας, γιατί μπορεί να υπολογίσει ποσοτικά την εξέλιξη της ασθένειας.

3.    Βήτα Υπέρηχος
Ο Βήτα υπερηχος είναι ιδιαίτερα χρήσιμη απεικονιστική εξέταση σε περιπτώσεις ενδοϋαλοειδικής αιμορραγίας οπου εξαιτίας της μειωμένης ορατότητας του βυθού δεν ειναι δυνατή η εξέταση του αμφιβληστροειδή με οφθαλμοσκόπιο.